Aşılama bebeklik çağından itibaren başlayan ve mikrobik hastalıkların can kaybı veya sakatlığa neden olmasını önleyen üçyol travesti bir koruyucu sağlık yöntemi olarak karşımıza çıkıyor Aşıların sadece çocukluk çağında değil yetişkinlik döneminde de yapılması önem taşıyor Virüslerin şekil değiştirmesi nedeniyle grip zatürre pnömoni Covid gibi aşıların düzenli olarak Ümraniye travesti yapılması gerekiyor Memorial Bahçelievler Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü nden Doç Dr Sinem İliaz erişkinler için aşılama yöntemleri hakkında bilgi verdi
Aşı çocuklara özgü bir uygulama değil
Rutin çocukluk çağı aşıları Alanya travestileri yapılmadan önce bebek ve küçük çocuk ölümlerinin tüm dünyada daha fazla olduğu bilinmektedir Hatta çocukluk çağında geçirilen ağır enfeksiyonlar nedeniyle erişkin hayatta da bazı sağlık sorunları devam edebilmektedir Bunların en Alsancak travestileri bilinen örneklerinden biri de verem aşısıdır Çocukluk çağında yapılan bu aşı ile akciğer vereminden değil ancak öldürücü diğer verem türlerinden korunmuş olunmaktadır Erişkin dönemde de izlenmesi gereken aşı programları bulunmaktadır Anadolu yakası travestileri Bunlara örnek olarak zatürre pnömoni aşısı grip aşısı ve yeni tanıştığımız Covid 19 aşısı sayılabilir
Zatürre pnömoni aşısı özellikle KOAH astım ve bronşektazi hastalarına öneriliyor
Zatürre pnömoni aşısı bakteriyel bir zatürre pnömoni nedeni olan Streptococcus pneumonia isimli bakteriye karşı yapılan bir aşıdır Bu aşı zatürrenin pnömoni en sık nedeni olan mikroba karşı bir aşılamadır Ancak bizi diğer nadir nedenlerden ve virüs kaynaklı zatürreden pnömoni koruyamaz 65 yaş üstünde olanlara veya bilinen ciddi bir ek hastalığı olanlara kalp böbrek hastalığı kronik akciğer hastalığı vb yapılması önerilmektedir Bu aşılardan biri 13 valanlı ömürde bir kez yapılan aşı bir diğeri de 23 valanlı ve 5 yıl arayla 2 kez yapılması yeterli olan bir aşıdır Bu aşıların her ikisinin de yapılması önerilmektedir Zatürre pnömoni aşısı olmamış bir kişiye 13 valanlı ömürde bir yapılan aşı ile başlanması ve bundan en az 4 6 ay sonra da 23 valanlı aşıyı olması önerilir Özellikle KOAH astım bronşiektazi hastalarına bu aşıları rutin olarak önerilmektedir
Grip aşısını her yıl Ekim Kasım aylarında yaptırmak gerekiyor
Zatürre aşısının yanı sıra her yıl yenilenen grip aşısının da Ekim Kasım aylarında yaptırılması gerekmektedir Grip salgını her yıl Ocak Mart ayları arasında en yoğun seviyede olduğundan bu aşıları bu dönemden önce yaptırmak önemlidir ancak geç kalanlar için Haziran ayına kadar dahi yaptırılabilir Grip aşısı olması gerekenler arasında kronik hastalığı olanların yanı sıra sağlık çalışanları kalabalık ortamlarda çalışan kişiler okula giden çocuklar ve özellikle gebeler sayılabilir Gebelerde grip çok ağır seyredebilir ve hayat kaybına neden olabilir Ayrıca anne adayları ağır şekilde hastalandığında bebek için güvenli ilaç alternatifi de sınırlı olduğundan bu dönemde aşılanma ihmal edilmemelidir
Enfeksiyonlara karşı en savunmasız olduğumuz alan evimiz
Çocukların aşılanmasının önemi ise özellikle okula giden ve hastalanan çocuklar arasında viral hastalıkların hızla yayılması ve bu enfeksiyonun küçükler tarafından evlerindeki ek hastalıkları olan büyüklerine taşıyor olmalarından kaynaklanmaktadır Covid 19 pandemisi sırasında da bunun örneklerini sıkça yaşanmıştır Okulların kapalı olduğu ve maske kullanımının yaygın olduğu dönemlerde çocuk hastalıkları polikliniklerine pandemi öncesi döneme göre bile yıllık rutinin çok altında sayıda çocuk hasta başvurusu olduğu bilinmektedir Okulların açılması ile birlikte çocuklar arasında yayılan virüs evlere de dağılmıştır Ev bizim güvenli alanımızdır ve orada enfeksiyondan korunmak kolay değildir aslında en savunmasız olduğumuz yer evimizdir Bu nedenle aşılama ile enfeksiyon geçiren kişilerin virüs yükünü ve bulaştırıcılığını azaltma hastalanan kişilerin de hastane yatışı veya ölümle sonuçlanacak hastalık geçirme olasılıklarını azaltmaya çalışılması çok önemlidir
Virüs değiştikçe aşılarda da değişikliğe gidiliyor
Virüs değiştikçe aynı etkinlikte kullanabilmek için tıpkı yıllık grip aşısında olduğu gibi diğer aşılarda da değişikliğe gidilmesi gerekmektedir Bu nedenle sonbahar sonu ya da kış gibi koronavirüs aşılarında bir güncelleme yapılabilir Ancak okulların açılması ile birlikte bu dönemde vaka sayılarında hızlı bir artış da beklenebilir Bu nedenle aşılama programından sapmamak ve en azından ilk hatırlatma dozunu 6 ay geçmişse yaptırmak gerekmektedir İkinci hatırlatma dozu ise şimdilik bağışıklık sistemini etkileyen hastalığı olan ve 65 yaş üstü bireylere önerilmektedir
Covid 19 aşısını ihmal etmeyin
Covid 19 pandemisi sırasında çok insan hayatını kaybetmiştir ve kayıplar azalmakla birlikte devam etmektedir Aşılama etkisiyle hastalık seyrinin nasıl değiştiği aşılanan grupta kayıpların ve ağır hastalığın ne kadar azaldığını çok net görülmüştür Bu nedenle Covid 19 aşısı yapılması gerektiğinde hatırlatma dozlarının ihmal edilmemesi risk grupları için de zatürre pnömoni ve grip aşılarının yapılması çok önemlidir
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı
